TERAPİ EKOLLERİ
Hakim Olduğu Psikoterapi Ekolleri
Klinik Psikolog Dr. Ercüment Doğan yetişkinlerin, çocukların, ergenlerin, çiftlerin, ailelerin, yöneticilerin ve çalışanların getirdiği sorun türlerine ve ihtiyaçlarına özel olarak Hakim Olduğu Terapi Ekolleri'nden en uygun olan birini ya da birkaçını (eklektik bir tarzda) uygular. Her bireyin kendine özgü bir yapısı, kişiliği ve sıkıntı yaşama profili olduğuna inanarak gerekli psikoterapi ve danışmanlık çalışmasını gerçekleştirir. Hedefi geçici çözümler değil kalıcı ve nihai sonuca ulaşmaktır.
EMDR Terapisi
Her dereceden bütün psikolojik sıkıntıların tedavisinde kullanılan, "Travma Modeli" ni temel alan son derece etkili, hızlı ve nihai sonuç veren bir psikoterapi yöntemidir. Duygusal ve davranışsal sıkıntıların kaynağı olarak geçmiş dönem (bebeklik, çocukluk, ergenlik ve erken yetişkinlik) irili ufaklı stres verici ve travmatik mevzuların sorumlu olduğunu vurgular. Bu stres verici ve travmatik mevzuların sonucu olarak ortaya çıkan ve beyinde hapsolmuş ve sıkışmış (orta beyin bölgesinde bulunan Limbik Sistem'de) olan olumsuz duygu birikimlerinin psikolojik sıkıntılara yol açtığını vurgular. Bu olumsuz duygu birikimleri seansta bazı tekniklerle işlenir ve kademe kademe azaltılarak ortadan kaldırılır; bu yapıldığında da psikolojik sıkıntılar, duygusal sorunlar ve davranış problemleri hangi tanı ve teşhisten olurlarsa olsunlar ortadan kalkar. Güncel ve mevcut stres kaynaklarının olumsuz etkilerinin azaltılmasında da son derece etkili bir terapi yaklaşımıdır. Yetişkinlerde olduğu kadar çocuk ve ergenlerin yaşadığı sorunlarda da son derece etkili ve hızlı sonuç elde edilir. Terapinin uygulanması sonucunda kişi semptomlarından ve şikayetlerinden kurtulmakla kalmaz çok daha olumlu, dengeli, anı yaşayan ve canlı bir hayat sürmeye başlar. Çift ve İlişki Sorunları ile Performans Geliştirme alanında da oldukça etkili bir terapi yaklaşımıdır.
Psikodinamik/Psikanalitik Terapi
Kişinin yaşadığı sıkıntıların bilinçdışı kökenleri ve süreçlerine odaklanır. Terapinin hedefi kişinin geçmişinde yaşadığı mevzuların şimdi yaşadığı duygusal ve davranışsal sıkıntıların üzerindeki bilinçdışı etkilerini fark etmesini sağlayarak içgörü (insight) kazanmasına yol açmaktır. Kişinin bilinçdışı süreçlerine ulaşmak için seansta Serbest Çağrışım (Free Association: Kişinin ilgisiz, mantıksız ya da utanç verici olup olmadığını dikkate almadan aklına gelen her düşünceyi ve hissettiği her duyguyu sansüre tabi tutmadan ve seçmeden söylemesi, ifade etmesi) yapması beklenir. Bu terapi ekolünde rüyalar da bilinçdışının kökenlerine ulaşılması için en önemli araçlardan biridir. Terapist serbest çağrışım ve rüyalardan gelen malzemeleri değerlendirir ve ilgili, gerekli ve uygun zamanlarda bu malzemelerle ilgili yorumlar (interpretation) yapar; bu şekilde kişinin içgörü ve farkındalıklara ulaşması hedeflenir. Psikodinamik/Psikanalitik terapide yorum dışında başka müdahale teknikleri de bulunmaktadır.
Bilişsel-Davranışçı Terapi
Yaşanan psikolojik sorunların kaynağının temelinin kişide yerleşmiş olumsuz ve rasyonel olmayan düşünce/inanç kalıplarının olduğunu vurgular. Bu kalıpların nasıl oluştuğuna dair nedenler üzerine odaklanmaz. Rasyonel olmayan düşünce kalıplarının kişide sorun yaratan duygu ve davranışlara yol açtığını öne sürer ve bu kalıplar terapatik müdahaleler ile değiştirildiğinde sıkıntılı duygu ve davranışların azalacağını iddia eder. Terapide hedef bu sorunlu düşünce/inanç kalıplarını rasyonele dönüştürerek psikolojik semptomları ve sıkıntıları azaltmaktır. Sorunlu davranış kalıpları da rasyonel olmayan düşünce kalıplarını ve olumsuz duyguları beslediğinden ve pekiştirdiğinden davranışlar üzerine de odaklanır; bu terapi yaklaşımında düşünsel ve duygusal sorunları azaltmak için davranış değişimlerinin de önemli olduğundan yola çıkılarak davranış değişimleri için de gerekli müdahaleler yapılır.
Stratejik Aile ve Çift Terapisi
Getirilen sorun veya sorunları stratejik müdahalelerle çözmeye odaklı bir psikoterapi yöntemidir. Kişinin, çiftin ya da ailenin getirdiği sorunu doğrudan çözmek için müdahaleler yapılır. Kişinin ya da ailenin yaşadığı sorun ya da sorunların ortaya çıkmasında ve sürmesinde aile üyelerinin etkileri ve katkıları belirlenerek gerekli müdahaleler yapılır. Amaç sorunların kısırdöngüye girmesine neden olan bireysel ve ailenin bütünü ile ilgili etki ve katkıları minimize etmek ya da ortadan kaldırmaktır. Aile ve Çift sorunlarının çözülmesinde kullanıldığı gibi bireysel sıkıntıların giderilmesinde de önemli bir etkiye sahiptir. Bireysel sıkıntılar üzerinde çalışırken de ilgili diğer aile üye ya da üyelerinin terapistin yönlendirmeleri eşliğinde katkıları ve destekleri alınır.
Çözüm Odaklı Terapi
Bu terapi yaklaşımı geleneksel bazı psikoterapi yöntemlerinde olduğu gibi kişinin terapiye gelme nedeni olan sıkıntı veya sıkıntılara odaklanmaktan ziyade kişinin terapi süreci sonucunda ulaşmak istediği hedeflere odaklanır. İnsanların kendileri için faydalı olan şeyleri görmeme eğiliminde olduğundan ve daha ziyade yanlış olanları ve işe yaramayan şeyleri görme eğiliminde olduğundan yola çıkarak sorunlar yerine çözüme odaklanır. Bu doğrultuda net ve spesifik amaçlar belirlenir ve bu amaçlar genellikle somut davranışlardan oluşur. Bu yaklaşımda geçmiş yerine geleceğe odaklanılır ve sorun üzerinde durmaktan ziyade çözüm arayışları vurgulanır ve bu doğrultuda terapatik müdahalelerde bulunulur.
Geştalt Terapisi
Değişimin mevcut durumda olanın kabulüyle gerçekleşeceğini vurgulayan bir terapi yaklaşımdır. Mevcut bağlamın ve anın farkındalığına ulaşmayı hedefler; bu olduğunda, yani "Şimdi ve Burada" nın (Here and Now) farkındalığına varıldığında değişimin gerçekleşeceğine dikkat çeker. Bilişsel, algısal, davranışsal ve kişiler arası yaklaşımlarının bir sentezinin kullanıldığı holistik ve humanistik bir terapi yaklaşımıdır. Vurgu genellikle geçmiş ve gelecekten ziyade şimdi üzerinedir; geçmişin etksi ve gelecek kaygılarından ziyede, kişinin anı yani "Şimdi ve Burada" yı yeterince yaşayamamasının bir sonucu olarak psikolojik sıkıntıların olduğunu ve sürdüğünü vurgular ve bu doğrultuda terapatik müdahalelerde bulunarak anın daha fazla yaşanmasını sağlayarak sıkıntıların ortadan kaldırılmasını hedefler.