Kişinin ruhsal dünyasında uzun dönem olumsuz etki yaratan her olay ve durumu “travmatik” olarak adlandırıyoruz. Hepimizin geçmişinde büyüklü küçüklü travma yaşantıları vardır. Deprem, savaş , tecavüz gibi bir defada olan büyük travmalar (ki buna travma sonrası stres bozukluğu da diyoruz) olabileceği gibi, göze çarpmayan ama süreklilik sergilediği için kişiyi ilerideki yaşantısında olumsuz etkileyebilecek olan küçük ve orta büyüklükte travmalar da vardır.

Tabii küçük ve orta büyüklükteki travmaların kişiyi büyük travma dediklerimizden daha az etkilediğini söyleyemeyiz…

Çünkü, psikolojik sağlık açısından önemli olan kişinin bu olay ya da durumu iç dünyasında nasıl yaşadığıdır… Kişi çocukluğunda bir olay yaşamıştır. Üstelik yaşadığı olay bir başkası için “travmatik” olarak bile tanımlanabilir…  Ama kişi bu olay sonucunda psikolojik bir problem geliştirmemiş olabilir. Aynı şekilde, belki dışarıdan bakan birisinin fark edemeyeceği ama kişinin çocukluğunda maruz kaldığı olumsuz bir olay, o kişinin ileride psikolojik bir sıkıntı geliştirmesine neden olabilir. Travmatik anıların depolanması sahneler, resimler, duygu, düşünce ve beden duyumu şeklinde olur.

Genellikle kişi psikolojik sorunların geçmişte yaşadığı sorunlarla ilişkisini fark edemez. Yaşadığı psikolojik sorunlarının farkındadır, ama nedenlerini genellikle bilemez.

Sağlıklı bir süreçte beyin kişinin yaşadığı olumsuz yaşantının etkilerini zamanla işler.. Bazen bu doğal bilgi işleme süreci tıkanıklığa uğrar ve yaşanan olumsuz olay ya da olaylarla ilgili resim, düşünce ve duygular işlenmeden kalır. Bu birikme kişide geçmişin etkisinden kurtulamama hissini yaratır. Mantık bu olayın geçmişte kaldığını söylese de kişi yaşadığı olumsuzluğun duygusal etkisinden kurtulamaz.

Travmatik birikmenin şiddeti, psikolojik sorunun şiddetini ve hayatı etkileme derecesini belirler, ancak semptomun ne şekilde ortaya çıkacağını bilemeyiz. Yani,  “Hangi travmalar hangi psikolojik semptomlara yol açar?” sorusunun cevabını veremeyiz çünkü hangi tür ve hangi yaşta yaşanan travmatik deneyimlerin, hangi psikolojik sorunlara ve/veya ne tür ve ne şiddette ilişki ve iletişim sorunlarına yol açacağını bilmemiz mümkün değildir. mümkün değildir.

Özetle travma yükünün miktarı, psikolojik sorun ya da ilişki sorunlarının şiddetini belirler, genellikle hangi tür sorunu yaşayacağımızı belirlemez.

Psikolojik travmalar ve EMDR ilişkisine gelince…

EMDR ile her türlü uzak geçmiş, çocukluk, ergenlik ve erişkinlik dönemlerinde yaşanan travmalar çözüme ulaşabiliyor. EMDR ile travmalar sonucu oluşan duygusal yükü boşalttığımızda, psikolojik sorunlara ve ilişki sorunlarına yol açan nedenleri de ortadan kaldırmış oluyoruz.. Bunun sonucunda, yani sorunun asıl kaynağına ulaştığımızda, kişideki semptomlar da zaten ortadan kalkmış oluyor.

EMDR ile çalışırken, çalışmanın süresi de en çok cevabı beklenen sorulardan biri…

Özetle; olumsuz duygu ve duşunceye yol açan olay çocukken fark edilip EMDR uygulandığında çözüme ulaşmak çok daha hızlı oluyor.  Erişkinlerde ise  yaşanan travmalar sonrası kişinin yaşadığı kendini kötü hissetme hallerinin kendisi de travmatik durumlar olabileceğinden, işleme süresi birikmenin miktarına göre değişkenlik gösteriyor.

Yrd.Doç.Dr.Psikolog Ercüment Doğan